Nửa đời tóc hoá thành đá cả
Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
Nhớ một thuở cùng bao thiếu nữ
Mà nay gò mả, ma rừng.
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Có của nhà vẫn còn ham tơ nhú
Ngồi chẳng yên, hồn dạ cứ vi vu.
Trên kia nguyệt không quần như đã
Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga
Trinh tiết thời nay em mở cửa
Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!
LỜI BÌNH: Dường như ban đầu khi sáng tác bài thơ này tác giả chỉ có ý định viết chơi. Mái tóc một thời trẻ tuổi nhà thơ đã cùng dan díu với bao nàng thiếu nữ xinh đẹp, thế mà giờ đây:
Nửa đời tóc hoá thành đá cả
Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
Chỉ còn biết ve vãn bên các bà gái goá? Ta hãy đọc đến câu thơ thứ năm:
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Buồn đến chảy nước mắt mà đau xót. Nhưng câu thơ tiếp sau thì lại thật thi ca:
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Lời thơ khá uyển chuyển và phong hoa. Tuy nó mô tả những dòng nước mắt lã chã rơi xuống mùa thu của đất trời, nhưng lại tạo thành tứ thơ hay:
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Sự chuyển đổi giọng và nhịp của những câu thơ như thế mang nhiều tính nhạc, kết hợp với nghĩa thơ để gây một âm hưởng trong rung cảm của trái tim, đưa thi phẩm trở thành một bản thơ trữ tình thi vị. Những câu thơ rơi được tác giả nhặt lên ấy, hoà với dòng lệ đời chảy xuống mùa thu xao xiết buồn. Một mùa thu của tình yêu muốn được mơn trớn và vuốt ve:
Trên kia nguyệt không quần như đã
Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga...
Đêm Tóc Đá là một bài thơ tình khá lãng mạn, ẩn chứa một nỗi lòng hiu hắt và khát vọng của tuổi hoa niên! Nhưng ngòi bộc phá nổ của bài thơ chính nằm ở trong câu thơ kết, nó chứa chất cả nỗi nhân tình thế thái:
Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!
Mang ngai vàng là biểu tượng cho quyền lực tối cao thời vua chúa, đặt nó "dưới" cả cái... của đàn bà? Một câu thơ rất Hồ Xuân Hương, cay độc. Văn thơ thường mượn xưa nói nay, không phải nó chỉ ám chỉ mỗi ngày xưa mà còn về cả hôm nay. Suy cho cùng chẳng cái gì bằng “cái ấy” của đàn bà. Ý trong nghĩa đen, là khởi điểm cho cả chính trị và triết học!
Nhưng về nghĩa bóng, câu thơ bộc lộ một ý nghĩa phản biện xã hội. Chính câu thơ kết như thế đã nâng tầm vóc thi phầm Đêm Tóc Đá cao lên trong hàng bậc của thi ca.
NGỌC BÍCH
Trích tập "Phê bình & tiểu luận thi ca Phạm Ngọc Thái" 2013.
Tâm sự lúc nửa đêm
Lượt xem: 46101
17/01/2015 09:40
Nhiều tâm sự trong lòng chưa dám nói ra, tối nay nhân dịp cuối năm xin có vài lời thưa cùng vợ, hãy đừng giả vờ ngủ và quay lại nghe anh nói đây.
Các cụ vẫn bảo khi say
Mỗi lời mỗi chữ thường hay thật lòng
Vừa đi ăn cỗ về xong
Uống vài cút rượu, bềnh bồng như mơ
Điều ước đầu năm Dê
Lượt xem: 38398
17/01/2015 09:38
Năm Dê đã đến, vậy mà mấy "chú dê" không biết đi đâu chẳng thấy tìm đường về "chuồng" cho chị em nhờ, đành làm bài thơ cho các chú ấy biết.
Tết này chẳng khác tết xưa
Không bồ đi cạnh sớm trưa một mình
Mặt mũi cũng gọi là xinh
30 tuổi lẻ chưa rình được ai.
Niềm vui xăng giảm giá
Lượt xem: 47303
17/01/2015 09:37
Từ ngày xăng giảm giá nhanh
Xe anh thoái mái bóp phanh rồi dừng
Đèo gấu từ sáng vẫn mừng
Em ơi cứ phải tưng bừng đi chơi...
Thơ vui tặng lão chồng lười tắm
Lượt xem: 49336
17/01/2015 09:33
Các mẹ có biết không, lão chồng nhà mình mỗi lần đi tắm y như rằng không thời tiết thì thời sự có chuyện.
Ngày xưa rõ thật bảnh bao
Áo quần tề chỉnh lúc nào cũng thơm
Cưới về chả được mấy hôm
Lộ ngay bản chất, lôm côm nhất đời
Mẹ gửi thư dặn dò con gái độc thân
Lượt xem: 22293
17/01/2015 09:24
Bức thư chỉ dành riêng cho con gái, cấm chỉ định con trai vào đọc rồi chia sẻ tùm tum trên Facebook, chị em độc thân chia sẻ thì được, "nâu vấn đề gì".
Trâu ta ăn cỏ đồng ta
Ăn cỏ đồng người lại lắm “thuốc sâu”
Mẹ dặn con mấy đôi câu
Con hãy nhớ lấy tận sâu đáy lòng
Gửi chồng say xỉn tối ngày
Lượt xem: 37758
17/01/2015 08:46
Xưa cứ tưởng lên xe hoa là lấy chồng, không ngờ cưới nhầm phải cái hũ hèm, chồng người ta thì cả tháng mới uống một chén cho vui, chồng mình mỗi ngày một chai chưa đã.
Vì ông say xỉn tối ngày
Mặc tôi khuyên hết lần này lần kia
Mọi việc ông chẳng sẻ chia
Tôi như chong chóng quay lia cả ngày
Học ông, tôi cũng thử đây
Uống vào xem cuộc đời này ra răng
FA thán ca cuối năm chưa bồ
Lượt xem: 37889
17/01/2015 08:38
Năm hết tết đến rồi, xin phép đem câu thề năm cũ ra đọc lại: Thề, sang năm sẽ hết độc thân, hết FA (tức là Forever Alone)!
Cuối năm vẫn chẳng có bồ
Nghĩ đến mà thấy muốn rồ người ra
Trách đời ta mãi kêu ca
Bao giờ mới hết mẹ cha cằn nhằn
Bài thơ cuối cùng trước khi “đi tù chung thân“
Lượt xem: 37318
17/01/2015 08:21
Quy định đầu tiên của vợ: Chồng yêu quý, anh có thể đi bất cứ nơi đâu, vào bất cứ lúc nào anh thích miễn là anh không được ra khỏi nhà.
Cuộc đời ta thế là xong
Cổ ta giờ đã vào tròng, đeo gông
Giã từ thủa lính phòng không
Giã từ ngày tháng lông bông an nhàn
Ước gì chồng em chỉ “đẹp trai vừa vừa” thôi
Lượt xem: 38135
17/01/2015 08:18
Em có một ước ao, em có một khát khao nhưng không biết khi nào thành hiện thực, các mẹ đọc bài này sẽ rõ.
Chồng em rất rất đẹp trai
Trán cao, mắt sáng, má hai đồng tiền
Nụ cười cũng thật là hiền
(Khiến xưa em cũng chết liền chết ngay)
Đôi lời về Thầy - Một thời để nhớ...
Lượt xem: 42045
12/01/2015 17:01
Ngày nhập học, tất cả cùng đến lớp,
Trước mặt em là hình bóng giảng viên.
Nhìn nghiêm trang, nhưng nét mặt dịu hiền,
Bầu không khí, vừa êm vừa khác lạ.
Hiển thị 71 - 80 tin trong 2681 kết quả