xiii. Nhà Hồ và giặc nhà Minh (1400 - 1418)
1. Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần
Quý-Ly gắm-ghé vạc Trần.
Quyết dời kẻ-chợ về gần An-tôn.
Đã xui truyền vị cho con,
Ngọc-Thanh lại kết oan-hồn một giây.
Gặp khi Thiếu-Đế thơ-ngây,
Khát-Chân, Trần Hãng đêm ngày hợp-mưu.
Hội-minh vừa mới lên lầu,
Ba trăm đồ-đảng cùng nhau hiệp-tình.
Dùng-dằng chưa kịp cất binh,
Hở cơ một phút tan-tành như tro.
Quý-Ly mới đổi họ Hồ,
Quốc-danh là hiệu Đại-Ngu chương-hoàng.
Truyền ngôi con cả Hán-Thương,
Tự xưng là Thái-thượng-hoàng ở trong.
Sai người dâng biểu cầu-phong,
Dối Minh xin để nối dòng quốc-quân.
2. Quân Minh diệt nhà Hồ
Nguyễn-Khang giả tiếng họ Trần,
Sang Minh xin lấy viện-quân đưa về.
Chi-lăng nghe động cổ-bề,
Lý-Bân, Mộc-Thạnh trỏ cờ tới nơi.
Quân Minh nhân thế đuổi dài,
Nhị Hồ mới chạy ra ngoài phương xa.
Núi Cao-vọng, bến Kỳ-la,
Đường cùng phải bắt cũng là trời xui!
Tôn-vinh kể được mấy hơi,
Sáu năm tiếm-vị, muôn đời ô-danh
3. Trần-Giản-Định chống Minh
Quý-Ly tội ác đã đành,
Rồi ra lại gặp người Minh hung-tàn.
Chia phủ, huyện, đặt quân-quan,
Cỏ cây đều phải lầm-than hội này
Dòng Trần chưa dứt một dây,
Triệu-Cơ còn rắp ra tay đồ-hồi.
Lại phù Giản-Định lên ngôi,
Cảnh-Chân, Đặng-Tất vua tôi hiệp-tình.
Mở cờ đánh với quân Minh,
Phá đồn Cổ-lộng, đốt thành Bô-cô.
Ví hay nhân thế tràng-khu,
May ra khôi-phục cơ-đồ cũng nên.
Trùng-hưng cơ-tự chưa bền,
Bỗng không đem kẻ tướng hiền giết đi,
Cho nên hào-kiệt bạn-ly,
Cánh vây không có, còn gì mà mong?
4. Trần-Trùng-Quang chống Minh
Tướng-môn lại có con dòng,
Đặng-Dung, Cảnh-Dị mới cùng hợp mưu.
Một hai quyết-chí đồng-cừu
Cùng đem binh-sĩ ruổi vào Chi-la.
Lại tìm dòng-dõi Trần-gia,
Tôn-phù Quý-Khoáng, ấy là Trùng-Quang.
Đem binh vào phủ Thiên-tràng,
Đón vua Giản-Định về đàng Nghệ-an.
Cùng nhau gánh việc gian-nan,
Hạ-hồng tế ngựa, Bình-than đỗ-thuyền.
Quân Minh cố giữ thành bền,
Bỗng đâu Trương-Phụ băng miền lại sang.
5. Quân Minh chiếm toàn cõi Đại-Việt
Từ khi Giản-Định đầu hàng,
Nghệ-an đất cũ Trùng-Quang lại về.
Quân Minh chiếm giữ Bắc kỳ,
Vua Trần lánh ở Nam-thùy một nơi.
Đặng-Dung, Cảnh-Dị mấy người,
Thế cùng dù có tướng tài cũng thua.
Trước sau mười bốn đời vua,
Một trăm tám chục xuân-thu chưa chầy.
Loạn-cơ bởi tự ai gầy?
Quý-Ly tiếm-thiết tội dây muôn đời.
Chẳng qua lịch đổi, số dời,
Xui ra cho đứa gian-hồi nhuốm tay.
6. Chính-sách nhà Minh
Cốc-lăng trời khéo đổi thay,
Giận riêng bờ cõi từ nầy thuộc Minh.
Người trí-thức, kẻ tài danh,
Nam-sơn đào-độn, Bắc-đình câu lưu,
Thuế tơ, thuế thóc tham cầu,
Mỏ vàng mỏ bạc, trưng-thâu cũng nhiều;
Săn bạch-tượng, hái hồ-tiêu,
Mò châu, cấm muối, lắm điều hại dân.
Lỗi hẹn
Lượt xem: 31034
17/12/2014 20:25
Mưa bay lất phất bên ngoài
Hẹn, em không đến anh dài cổ trông
Trời buồn se ngọn gió đông
Hai bàn tay lạnh vẫn không muốn về
Mẹ tôi
Lượt xem: 14788
17/12/2014 20:24
Não nùng câu hát ầu ơ
Tiếng gà trưa gáy buồn ơi sau hè
Chát chua chanh khế trái me
Đong đưa mấy nhịp cầu tre vào đời
Còn thương điệu lý câu hò
Lượt xem: 13826
17/12/2014 20:23
Vào ruộng sâu con cá rô lội ngược
Mạ trên đồng chưa cấy hãy còn xanh
Hoa mận non trắng nõn ở trên cành
Mà chèn ơi ! lòng qua đinh đóng cột
Hương sen yếm lụa
Lượt xem: 20780
17/12/2014 20:22
Em mang áo yếm thắt lưng
Bướm vàng ngơ ngẩn ngập ngừng cánh bay
Đường ngôi mái tóc chẻ hai
Chuồn chuồn đậu rớt bờ vai thon mềm
Nguyễn Phương Uyên tuổi trẻ và quê hương
Lượt xem: 26953
17/12/2014 20:21
Tội của em là tấm lòng yêu nước
Tội làm thơ chống lại lũ ngoại bang
Không cúi đầu trước những kẻ bạo tàn
Em đấu tranh cho tiếng lòng nhân bản
Người lính mỹ với trái tim việt nam
Lượt xem: 26084
17/12/2014 20:21
Một nén hương lòng để tưởng niệm những người lính Hoa Kỳ gốc Việt Nam đã hy sinh trên những chiến trường Iraq và Afghanistan mà cha, mẹ vẫn còn ở Việt Nam
Anh người lính xa quê hương_cố quốc
Mang trong lòng bầu nhiệt quyết thanh niên
Trái tim anh vỏn vẹn mảnh hành trình
Là hình ảnh của cha và tình mẹ
Ngọn đuốc quê hương
Lượt xem: 23535
17/12/2014 20:18
Viết cho nhạc sĩ Việt Khang
Một ngọn đuốc âm nhạc không thể soi sáng trong đêm tối
nhưng sẽ là một ngôi sao bất tử trên bầu trời đấu tranh cho dân chủ tự do
Một thoáng hương xưa
Lượt xem: 15451
17/12/2014 20:16
Nón bài thơ biết có còn duyên dáng
Ngày chia tay cánh phượng rũ mơ màng
Thương tóc mây quyện trong tà áo trắng
Tiếng guốc nào còn gõ nhịp thời gian
Thẹn thùng cô gái huế
Lượt xem: 12351
17/12/2014 20:16
Em - cô gái miền trung thôn Vỹ Dạ
Mới vào Nam nên vẫn nón bài thơ
Nắng nghiêng che hay đứng lặng thẫn thờ
Khi ai đến làm quen bên phượng vĩ.
Phiên toà ô nhục
Lượt xem: 20193
17/12/2014 20:15
Một phiên toà không hề có công lý
Những con người cũng chẳng có lương tâm
Những trái tim đang mắc bịnh tâm thần
Nào phân biệt tiếng lòng cho nhân bản
Hiển thị 1351 - 1360 tin trong 2288 kết quả