Kém hai tuổi xuân đầy chín chục.
Số thầy sinh phải lúc dương cùng. (2)
Đức thầy đã mỏng mòng mong,
Tuổi thầy lại sống hơn ông cụ thầy.
Học chẳng có rằng hay chi cả.
Cưỡi đầu người kể đã ba phen; (3)
Tuổi là tuổi của gia tiên,
Cho nên thầy được hưởng niên lâu ngày.
ấy thuở trước ông mày chẳng đỗ, (4)
Hóa bây giờ cho bố làm nên;
Ơn vua chửa chút báo đền,
Cúi trông hổ đất, ngửa lên thẹn trời.
Sống không để tiếng đời ta thán,
Chết được về quê quán hương thôn;
Mới hay trăm sự vuông tròn,
Sống lâu đã trải, chết chôn chờ gì?
Đồ khâm liệm chớ nề xấu tốt,
Kín chân tay đầu gót thời thôi;
Cỗ đừng to lắm con ơi,
Hễ ai chạy lại, con mời người ăn.
Tế đừng có viết văn mà đọc,
Trướng đối đừng gấm vóc làm chi;
Minh tinh (5) con cũng bỏ đi,
Mời quan đề chủ (6) con thì không nên.
Môn sinh (7) chớ bổ tiền đặt giấy,
Bạn của thầy cũng vậy mà thôi;
Khách quen chớ viết thiếp mời.
Ai đưa lễ phúng con thời chớ thu.
Chẳng qua nợ để cho người sống,
Chết đi rồi còn ngóng vào đâu!
Lại mang cái tiếng to đầu,
Khi nay bày biện, khi sau chê bàn.
Cờ biển của vua ban ngày trước,
Khi đưa thầy con rước đầu tiên;
Lại thuê một lũ phường kèn,
Vừa đi vừa thổi mỗi bên dăm thằng.
Việc tống táng nhung nhăng qua quýt,
Cúng cho thầy một ít rượu hoa;
Đề vào mấy chữ trong bia,
Rằng: "Quan nhà Nguyễn cáo về đã lâu".
1. Theo ý kiến một số cụ già ở địa phương nhà thơ, thì bài này là do cụ Trần Tán Bính dịch trong buổi lễ đưa ma cụ Nguyễn Khuyến.
2. Dương cùng: ý nói nhà thơ đã đến ngày tận số.
3. ý nói: nhà thơ qua ba kì thi đều đỗ đầu bảng (tam nguyên).
4. Ông cụ thân sinh nhà thơ thuở trước cũng là chân học khoa cử, nhưng không đỗ đạt cao.
5. Minh tinh: một mảnh lụa, mảnh vải hoặc mảnh giấy đề tên hiệu, tên thụy, tuổi và chức tước, địa vị người chết trong khi đưa đám ma.
6. Đề chủ: viết tên và hiệu người chết vào. Việc viết này thường được coi là tôn trọng, nên phải mời người có chức tước làm.
7. Môn sinh: học trò cùng học một thầy.
15. Vẫn chờ
Lượt xem: 18857
17/12/2014 15:17
Gửi người một chút tha hương
Bao nhiêu sóng gió đoạn trường đã qua
Gửi người một chút tình ca
Ngày xưa thơ mộng đã xa quá rồi!
14. Như mộng
Lượt xem: 19895
17/12/2014 15:16
Sách cũ thơm đầy hương tóc em
Ngày xưa hai đứa học chung đèn
Khi anh buồn ngủ em liền đến
Mây trắng mây hồng nâng gót quen!
13. Sương khói
Lượt xem: 20152
17/12/2014 15:15
Thân tặng Thi Họa Sĩ Vũ Hối
Đèn vàng hiu hắt bóng xưa
Trước sau lạnh lẽo... đường mưa lỡ làng!
Dặm buồn sương khói xốn xang
Người đi tuyết nhuộm đêm tàn tha hương!
12. Cỏ khô
Lượt xem: 17563
17/12/2014 15:14
Thân tặng Lan Đàm
Đường làng còn chút cỏ khô
Dấu chân côi cút mơ hồ bụi bay
Tủi thân ăn ớt không cay
Khổ qua không đắng, chanh xoài không chua
11. Cỏ hoang
Lượt xem: 25255
17/12/2014 15:13
Thân tặng Nguyên Trần
Như hoa đồng nội như cỏ hoang?
Thơ thẩn vườn khuya trăng gió tàn?
Đường đau mưa lạnh hồn sông núi?
Mỏi mòn chân đất mộng bình an?
10. Tình quê
Lượt xem: 30026
17/12/2014 15:12
Thân tặng Trần Bạch Thu
Chiều lạnh chim non gọi mẹ hiền
Nắng hồng lưu luyến ôm mái hiên
Hàng cây ngơ ngác nhìn mây trắng
Gió gửi hương lòng theo gót tiên!
09. Ca dao
Lượt xem: 21022
17/12/2014 15:10
Thân tặng Mao Tôn Vũ Công Hùng
"Em tắm ngọt ngào trong ca dao,
Em thơm cổ tích, thơm nắng đào,
Em ôm huyền thoại vui chăn gối,
Em rải trên giường muôn cánh sao..."
08. Cần thiết
Lượt xem: 29147
17/12/2014 15:09
Rừng chẳng còn cây đâu phải rừng?
Cây không hoa trái lá không xuân
Không em anh không còn anh nữa
Không cửa, không nhà đón người dưng?
07. Bóng hình
Lượt xem: 32666
17/12/2014 15:08
Long đong sóng cỏ xanh mây
Chuồn chuồn mòn cánh hao gầy nắng trôi
Vàng mơ lá rụng chơi vơi
Gió xô bóng lạ gió mời bóng quen
06. Giáng tuyết
Lượt xem: 25706
17/12/2014 15:06
Cây ngủ hay cây đã chết rồi?
Đường buồn hoa lá bỏ cuộc chơi!
Cánh chim lẻ bạn tan thành tuyết,
Lạnh đau chăn chiếu, đau đất trời!
Hiển thị 421 - 430 tin trong 1257 kết quả