Kém hai tuổi xuân đầy chín chục.
Số thầy sinh phải lúc dương cùng. (2)
Đức thầy đã mỏng mòng mong,
Tuổi thầy lại sống hơn ông cụ thầy.
Học chẳng có rằng hay chi cả.
Cưỡi đầu người kể đã ba phen; (3)
Tuổi là tuổi của gia tiên,
Cho nên thầy được hưởng niên lâu ngày.
ấy thuở trước ông mày chẳng đỗ, (4)
Hóa bây giờ cho bố làm nên;
Ơn vua chửa chút báo đền,
Cúi trông hổ đất, ngửa lên thẹn trời.
Sống không để tiếng đời ta thán,
Chết được về quê quán hương thôn;
Mới hay trăm sự vuông tròn,
Sống lâu đã trải, chết chôn chờ gì?
Đồ khâm liệm chớ nề xấu tốt,
Kín chân tay đầu gót thời thôi;
Cỗ đừng to lắm con ơi,
Hễ ai chạy lại, con mời người ăn.
Tế đừng có viết văn mà đọc,
Trướng đối đừng gấm vóc làm chi;
Minh tinh (5) con cũng bỏ đi,
Mời quan đề chủ (6) con thì không nên.
Môn sinh (7) chớ bổ tiền đặt giấy,
Bạn của thầy cũng vậy mà thôi;
Khách quen chớ viết thiếp mời.
Ai đưa lễ phúng con thời chớ thu.
Chẳng qua nợ để cho người sống,
Chết đi rồi còn ngóng vào đâu!
Lại mang cái tiếng to đầu,
Khi nay bày biện, khi sau chê bàn.
Cờ biển của vua ban ngày trước,
Khi đưa thầy con rước đầu tiên;
Lại thuê một lũ phường kèn,
Vừa đi vừa thổi mỗi bên dăm thằng.
Việc tống táng nhung nhăng qua quýt,
Cúng cho thầy một ít rượu hoa;
Đề vào mấy chữ trong bia,
Rằng: "Quan nhà Nguyễn cáo về đã lâu".
1. Theo ý kiến một số cụ già ở địa phương nhà thơ, thì bài này là do cụ Trần Tán Bính dịch trong buổi lễ đưa ma cụ Nguyễn Khuyến.
2. Dương cùng: ý nói nhà thơ đã đến ngày tận số.
3. ý nói: nhà thơ qua ba kì thi đều đỗ đầu bảng (tam nguyên).
4. Ông cụ thân sinh nhà thơ thuở trước cũng là chân học khoa cử, nhưng không đỗ đạt cao.
5. Minh tinh: một mảnh lụa, mảnh vải hoặc mảnh giấy đề tên hiệu, tên thụy, tuổi và chức tước, địa vị người chết trong khi đưa đám ma.
6. Đề chủ: viết tên và hiệu người chết vào. Việc viết này thường được coi là tôn trọng, nên phải mời người có chức tước làm.
7. Môn sinh: học trò cùng học một thầy.
26. Chết đuối
Lượt xem: 29839
17/12/2014 15:30
Thân tặng Nguyễn Ngọc Liên & Dương Thị Tuyết Nhung
Cánh hoa xuân muộn rụng trước thềm
Tưởng nghe chăn gối gọi thân quen
Ngờ đâu em dậy lo cơm nước
Lỡ mộng cuối tuần... tiếc vai êm!
25. Cổ tích
Lượt xem: 22114
17/12/2014 15:28
Em như nắng ấm đầu xuân
Như hoa đồng nội rất thân rất hiền
Như cổ tích như thần tiên
Mây qua đỉnh núi thăm miền thơ ngây
24. Lặng lẽ
Lượt xem: 25523
17/12/2014 15:27
Lang thang hốt rác, nhặt hoa rơi
Có phải quê xưa cuối chân trời
Những giọt mồ hôi lăn trên má
Hay dòng lệ khóc kiếp nổi trôi?
23. Hao gầy
Lượt xem: 19178
17/12/2014 15:26
"Tình đất tình người tình cỏ cây?
Sông bồi núi lở gió ăn mây?
Ngày đen đêm trắng tàn chinh chiến?
Buồn cõng vui đi bóng hao gầy? "
22. Gối lạnh
Lượt xem: 27787
17/12/2014 15:25
Thôi hết mưa thu hết nắng xuân
Môi tan theo bóng gót Thiên Thần
Kinh hoàng lạc mất dòng suối ngọt
Còn biết tìm đâu hương cố nhân?
20. Ve sầu xác nhện
Lượt xem: 16577
17/12/2014 15:24
Trôi sông ru nhớ cõi buồn
Trôi buồn ru nhớ ngọn nguồn lẻ loi!
Trôi ta ru nhớ không người?
Trôi người ru nhớ không cười trôi ta?
19. Tình tứ
Lượt xem: 18287
17/12/2014 15:22
Biết có nơi nào hẹn gặp nhau?
Thời gian xóa hết dấu thương đau
Cho em mãi mãi như hoa đẹp
Không có tàn phai một chút nào!
18. Hương quê
Lượt xem: 29630
17/12/2014 15:21
Lá tre rụng xuống ao nào?
Mấy con cá nhỏ che đầu mộng mơ
Thương con tôm tích gà mờ
Búng càng ra khỏi hang chờ cá non
17. Tủi gối chăn
Lượt xem: 22256
17/12/2014 15:19
Áo cũ vẫn thương vẫn để dành...
Cuối đường hư ảo hương mong manh
Hạt sương tình nghĩa dù lưu luyến
Duyên nợ ba sinh cũng không thành?
16. Còn em
Lượt xem: 23063
17/12/2014 15:18
Còn em kể chuyện nắng mưa
Còn em kể chuyện sang mùa sang canh
Còn em kể chuyện mộng lành
Nắng lên đỉnh núi, mây xanh chân trời
Hiển thị 411 - 420 tin trong 1257 kết quả