Thơ

III. Thời-kỳ xây-dựng Độc-lập và thống-nhất (Thế-kỷ thứ 10)

viii. Nhà Ngô (906 - 967)

thời này PX chưa có đọc được vì bị " tiếng Miên hay tiếng Thái" hông à, chắc tại unicode nên hông đọc được

ix. Nhà Đinh và nhà Tiền Lê (967 - 1009)

1. Thập-nhị sứ-quân

Nghiệp Ngô rầy có ai thay?
Đua nhau lại, phó mặc tay quần-hùng.
Tiên-du riêng một đề-phong,
Nguyễn-Công Thủ-Tiệp cứ vùng Nguyệt-Thiên
Đường-lâm riêng một sơn-xuyên,
Ngô-Công Nhật-Khánh cứ miền Tản-Thao.
Tây-phù-liệt có Nguyễn-Siêu,
Ngô-Xương-Xí giữ Bình-kiều một phương.
Tế-giang này có Lữ-Đường,
Nguyễn-Khoan hùng cứ Vĩnh-tường phải chăng?
Phạm-Phòng-Át giữ châu Đằng,
Kiều-Tam-Chế giữ ngàn rừng châu Phong.
Đỗ-Giang kìa Đỗ-Cảnh-Công;
Kiều-công tên Thuận ở trong Hồi-hồ .
Kiến ong Siêu-loại tranh đua,
Lý-Khuê một cõi trì-khu dầu lòng.
Kình-nghê Bố-hải vẫy-vùng,
Trần-công tên Lãm xưng hùng một nơi.
Phân-tranh hội ấy nực cười!
Mười hai quan sứ mỗi người mỗi phương.

2. Đinh-Bộ-Lĩnh hợp nhất quốc-gia

Xây vần trong cuộc tang-thương,
Trải bao phân-loạn mới sang trị-bình.
Có ông Bộ-Lĩnh họ Đinh,
Con quan thử-sử ở thành Hoa-lư.
Khác thường từ thuở còn thơ,
Rủ đoàn mục-thụ mở cờ bông lau.
Dập-dìu kẻ trước người sau,
Trần-ai đã thấy vương-hầu uy-dung.
Một mai về với Trần-công,
Hiệu xưng Vạn-thắng, anh-hùng ai qua.
Bốn phương thu lại một nhà,
Mười hai sứ-tướng đều là quét thanh.

3. Chính sách nhà Đinh

Trường-yên đầu dựng đô-thành.
Cải-nguyên là hiệu Thái-bình từ đây.
Ngìn năm cơ-tự mới xây,
Lên ngôi hoàng-đế đặt bầy trăm quan.
Có đưòng-bệ có y-quan,
Đẳng-uy có biệt, giai-ban có thường.
Tống phong giao-chỉ quận-vương,
Cha con đều chịu sủng-chương một ngày.
Hồng-Bàng để mối đến nay,
Kể trong chính-thống từ đây là đầu.
Tiếc không học-vấn công-phu,
Chuyện xưa ít biết, lo sau vụng đường.
Già-tăng cũng dự quan sang,
Bặc, Điền, Cơ, Tú đều phường vũ-nhân.
Nội-đình năm vị nữ-quân ,
Nặng tình kiêm-ái , quên phần di-mưu.
Đã phong Đinh-Liễn con đầu,
Hạng-Lang là thứ nhẽ nào đổi thay?
Pháp-hình cũng lạ xưa nay,
Hùm nuôi trong cũi, vạc bày ngoài sân.

4. Nhà Đinh mất ngôi

Chơi bời gần lũ tiểu-nhân,
Rượu hoa ngọt giọng, đền xuân mê lòng.
Trùng-môn thưa hở đề phòng,
Để cho Đỗ-Thích gian-hùng nỡ tay.
Nối sau Thiếu-đế thơ ngây,
Lê-Hoàn tiếp-chính từ rầy dọc ngang.
Tiếm-xưng là Phó-quốc-vương,
Ra vào cùng ả họ Dương chung-tình.
Bặc, Điền vì nước liều mình,
Trách sao Cự-Lạng tán-thành mưu-gian

5. Lê-Hoàn phá quân Tống

Chợt nghe binh báo Nam-quan,
Cùng nhau phù-lập Lê-Hoàn làm vương.
Trước mành, vâng lệnh nàng Dương,
Trong cung đã thấy áo vàng đưa ra,
Trường-yên đổi mặt sơn-hà,
Đại-Hành trí-lược thực là cũng ghê!
Vạc Đinh đã trở sang Lê,
Nàng Dương chăn gối cũng về hậu-cung.
Nguy-nga ngói bạc, cột đồng,
Cung-đài trang-sức buông lòng xa-hoang,
Tự mình đã trái luân-thường,
Lấy chi rủ mối, dựng giường , về sau.

6. Nhà Lê thất-chính

Đoàn con đích, thứ tranh nhau,
Để cho cốt-nhục thành cừu bởi ai?
Trung-tông vừa mới nối đời,
Cấm-đình thoắt đã có người sính-hung,
Ngọa triều thí-nghịch hôn-dung,
Trong mê tử-sắc, ngoài nồng hình-danh,
Đao-sơn, kiếm-thụ đầy thành,
Thủy-lao bào-lạc ngục-hình gớm thay.
Bốn năm sầu oán đã đầy,
Vừa tuần Lê rụng đến ngày Lý sinh.

Các tác phẩm khác

Đại Nam quốc sử diễn ca - X. Nhà Hậu Lý (1010 - 1225) Lượt xem: 16202
08/01/2015 08:34
1. Lý-Thái-Tổ
2. Lý-Thái-Tông bình Nùng, phục Chiêm
3. Lý-Thánh-Tông, một ông vua nhân dũng
4. Bà Ỷ-Lan nhiếp-chánh
5. Lý-Thường-Kiệt bại Chiêm, phá Tống
6. Lý-Thần-Tông khuyến khích việc nông
7. Đỗ-Anh-Vũ lộng quyền
8. Tài kinh-quốc của Tô-Hiến-Thành
9. Lý-Cao-Tổ thất-chính
10. Họ Trần giúp vua Lý
11. Lý Huệ-Tông phát điên
12. Lý Chiêu-Hoàng nhường ngôi cho chồng

Đại Nam quốc sử diễn ca - XI. Nhà Trần (Thời kỳ thịnh trị: 1226-1340) Lượt xem: 40456
08/01/2015 08:27
1. Những việc cải cách đầu tiên
2. Văn-học và võ-công
3. Phong-tục đời Trần
4. Đức-độ và chánh-trị của Trần-Thánh-tông
5. Trần-Hưng-Đạo phá Mông-Cổ
6. Anh-tông và Minh-tông
7. Việc đánh dẹp về đời Hiến-tông

Đại Nam quốc sử diễn ca - XII. Nhà Trần (Thời kỳ suy vi: 1341-1400) Lượt xem: 18178
08/01/2015 08:24
1. Nhà Trần bắt đầu suy
2. Dương-Nhật-Lễ tiếm-vị
3. Chiêm-thành xâm-nhiễu
4. Lê-Quý-Ly phế-lập

Đại Nam quốc sử diễn ca - XIII. Nhà Hồ và giặc nhà Minh (1400-1418) Lượt xem: 29071
08/01/2015 08:23
1. Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần
2. Quân Minh diệt nhà Hồ
3. Trần-Giản-Định chống Minh
4. Trần-Trùng-Quang chống Minh
5. Quân Minh chiếm toàn cõi Đại-Việt
6. Chính-sách nhà Minh

Đại Nam quốc sử diễn ca - XIV. Nhà Hậu Lê (Thời kỳ thống nhất: 1418-1526) Lượt xem: 33224
08/01/2015 08:20
1. Lê thái-Tổ phá giặc Minh
2. Nhà Lê kiến-quốc
3. Lê-Nghi-Dân cướp ngôi
4. Thời-kỳ toàn-thịnh: Lê Thánh-tông
5. Nhà Lê bắt đầu suy
6. Loạn Trần-Cảo và Trịnh Duy-Sản
7. Chính-quyền tan-rã
8. Mạc-Đăng-Dung chuyên-quyền

Đại Nam quốc sử diễn ca - XV. Nhà Mạc (1527-1592) Lượt xem: 25553
08/01/2015 08:17
1. Ngoại-giao và nội-chính của Mạc-Đăng-Dung
2. Nguyễn-Kim khởi-nghĩa phù Lê
3. Trịnh-Kiểm tiến quân ra Bắc
4. Nguyễn-Hoàng vào Hóa-Châu
5. Trịnh Mạc phân-tranh
6. Trịnh-Tùng chấp chính
7. Trịnh-Tùng diệt Mạc

Đại Nam quốc sử diễn ca - XVI. Nhà Lê Trung hưng (Vua Lê-Chúa Trịnh: 1593-1729) Lượt xem: 20095
08/01/2015 08:07
1. Giao-thiệp buổi đầu với Trung-hoa
2. Trịnh-Tùng xưng chúa
3. Trịnh-Tráng tăng quyền phủ chúa
4. Trịnh-Tạc đánh Nguyễn và Mạc
5. Trịnh-Căn và nhà Thanh
6. Triều thần nhà Lê
7. Những việc cải-cách về thời Trịnh-Cương

Đại Nam quốc sử diễn ca - XVII. Nhà Lê suy vi (Trịnh-Nguyễn phân tranh: 1729-1782) Lượt xem: 31184
08/01/2015 08:00
1. Chính-sách đồi-bại của Trịnh-Giang
2. Sự loạn-lạc ở Bắc-hà
3. Trịnh-Doanh và Lê-Hiển-tông
4. Trịnh-Doanh và Trịnh-Sâm dẹp loạn
5. Trịnh-Sâm đánh chúa Nguyễn
6. Trịnh-Sâm hỏng mưu thoán-đoạt
7. Đặng-Thị-Huệ lộng-quyền

Đại Nam quốc sử diễn ca - XVIII. Cuối đời nhà Lê (1783-1786) Lượt xem: 26829
08/01/2015 07:55
1. Loạn kiêu-binh ở kinh-thành
2. Nguyễn-Huệ ra Bắc lần thứ nhất
3. Chúa Trịnh-Khải bị bắt
4. Nguyễn-Huệ trả quyền Lê-Hiển-tông
5. Quân Tây-sơn rút về Nam
6. Triều-đình vua Lê-Chiêu-Thống
7. Nguyễn-Hữu-Chỉnh chuyên-quyền

Đại Nam quốc sử diễn ca - XIX. Nhà Nguyễn Tây Sơn (1787-1802) Lượt xem: 14658
08/01/2015 07:52
1. Quân Tây-sơn ra Bắc lần thứ hai
2. Lê-Chiêu-Thống chạy dài
3. Nguyễn-Huệ đặt chức Giám quốc ở Bắc-hà
4. Quân nhà Thanh sang nước ta
5. Triều-đình thời Lê-mạt
6. Quang-Trung đại-phá quân Thanh
7. Cuộc lưu-vong của Lê-Chiêu-thống
8. Tổng kết

Hiển thị 1 - 10 tin trong 2292 kết quả