Thơ

Thương Ngô tức sự

Ngu Ðế nam tuần cánh bất hoàn
Nhị phi sái lệ trúc thành ban
Du du trần tích thiên niên thượng
Lịch lịch quần thư nhất vọng gian
Tân lạo sơ thiêm tam xích thủy
Phù vân bất biện Cửu Nghi san
Tầm thanh dao tạ tỳ bà ngữ
Thiên lý thanh sam bất nại hàn

Nguyễn Du

Dịch Nghĩa
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi tuần phương nam chẳng trở về. (1)
Hai bà phi khóc, nước mắt vương vào cây trúc thành những vệt lốm đốm. (2)
Dấu cũ nghìn xưa ghi trong sử sách, nay nhìn thấy rõ trước mắt.
Nước lũ mới đổ về cao hơn ba thước.
Mây che khuất không nhìn rõ núi Cửu Nghi. (3)
Nghe vẳng tiếng tỳ bà nhưng phải từ tạ. (4)
Kẻ mặc áo xanh này từ nghìn dậm đến, không chịu lạnh nổi.
-------------------------------
Thương Ngô: Tên núi, tức là núi Cửu Nghi. Sử chép, xưa vua Thuấn đi tuần phương nam, mất ở Thương Ngô rồi chôn ở đó.
(1) Ngu đế: Vua nước Ngu, tức vua Thuấn.
(2) Nhị phi: Chỉ hai bà phi của vua Thuấn, tức Nga Hoàng và Nữ Anh. Vua Thuấn đi tuần phương nam, chết ở Thương Ngô. Hai phi đi tìm, khóc nước mắt nhỏ xuống những cây trúc thành vết lốm đốm và tự trầm chết theo bên dòng sông Tương.
(3) Cửu Nghi: núi có chín ngọn giống nhau, khó phân biệt nên đặt tên ra thế.
(4) Tỳ bà ngữ: Lấy ý từ bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị. Trong Tỳ bà hành có câu : 'Giang châu tư mã thanh sam thấp' (Quan Tư mã châu Giang khóc ướt vạt tràng áo xanh), Nguyễn Du dịch là : 'Sụt sùi giở nỗi đoạn tràng, Giọt châu tầm tã, đẫm tràng áo xanh'.

Dịch Thơ
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi mất không về
Trúc xanh đốm lệ hai phi khóc tìm
Nghìn năm cách biệt cổ kim
Lật trang phương cảo nỗi niềm rưng rưng
Lụt về ba thước triều dâng
Mây mờ che phủ mấy tầng Cửu Nghi
Xa nghe réo rắt tiếng tỳ
Áo xanh từ tạ còn đi nghìn trùng

Bản dịch: Quách Tấn

Các tác phẩm khác

Trăng xuân Lượt xem: 16665
19/08/2013 15:48
Đầu năm gió mát tựa hè
Nứt bung hoa gạo, bốn bề trăng xuân
Sông là người đẹp khoả thân
Núi xanh mơn mởn, bước gần bước xa

Em bé và mặt trăng Lượt xem: 14393
19/08/2013 15:48
Mẹ ơi, cho con mặt trăng !
Bé nhìn mặt mẹ, tay dang hái trời
Hoa trăng nở sáng ngời ngời
Trăng theo bóng mẹ, trăng ngồi bên con.

Buổi sáng hôm nay Lượt xem: 18361
19/08/2013 15:47
Anh tặng em buổi sáng hôm nay
Có hoa sen nở hồ Tây trắng hồng
Tặng em trời mát như sông
Trong veo chảy giữa hai dòng cây xanh

Thuyền đi Lượt xem: 20998
19/08/2013 15:46
Trăng lên trong lúc đang chiều,
Gió về trong lúc ngọn triều mới lên.
Thuyền đi, sông nước ưu phiền;
Buồm treo ráng đỏ giong miền viễn khơi.

Xuân Lượt xem: 4922
19/08/2013 15:43
Luống đất thơm hương mùa mới dậy,
Bên đường chân rộn bước trai tơ.
Cây xanh cành đẹp xui tay với;
Sông mát tràn xuân nước đậm bờ.

Hoa sấu bầy ong Lượt xem: 21193
19/08/2013 15:43
Mấy hôm chiều lại cơn giông
Có lùm hoa sấu trước song, quên mình
Chiều nay mây tạnh nắng lên
Đàn ong quen lại đến tìm lùm hoa

Xuân ý Lượt xem: 218
19/08/2013 15:42
Đêm vừa nhẹ, gió vừa mơn
Cây chen ánh nguyệt trải vờn bóng xanh
Khuya nay, mùa động đầu cành
Đồng trăng lục nhạt, vàng thanh lối gần

Đi giữa đường thơm Lượt xem: 19613
19/08/2013 15:41
tặng Thạch Lam

Đường trong làng: hoa dại với mùi rơm...
Người cùng tôi đi dạo giữa đường thơm,
Lòng giắt sẵn ít hương hoa tưởng tượng.

Chiều xưa Lượt xem: 33365
19/08/2013 15:32
Buồn gieo theo gió veo hồ,
Đèo cao quán chật, bến đò lau thưa.
Đồn xa quằn quại bóng cờ,
Phất phơ buồn tự thuở xưa thổi về.

Thu rừng Lượt xem: 12943
19/08/2013 15:30
Bỗng dưng buồn bã không gian,
Mây bay lũng thấp giăng màn âm u.
Nai cao gót lẫn trong mù
Xuống rừng nẻo thuộc nhìn thu mới về.

Hiển thị 161 - 170 tin trong 522 kết quả