Thơ
Thương Ngô tức sự
Ngu Ðế nam tuần cánh bất hoàn
Nhị phi sái lệ trúc thành ban
Du du trần tích thiên niên thượng
Lịch lịch quần thư nhất vọng gian
Tân lạo sơ thiêm tam xích thủy
Phù vân bất biện Cửu Nghi san
Tầm thanh dao tạ tỳ bà ngữ
Thiên lý thanh sam bất nại hàn
Nguyễn Du
Dịch Nghĩa
Tức cảnh ở Thương Ngô
Vua Ngu đi tuần phương nam chẳng trở về. (1)
Hai bà phi khóc, nước mắt vương vào cây trúc thành những vệt lốm đốm. (2)
Dấu cũ nghìn xưa ghi trong sử sách, nay nhìn thấy rõ trước mắt.
Nước lũ mới đổ về cao hơn ba thước.
Mây che khuất không nhìn rõ núi Cửu Nghi. (3)
Nghe vẳng tiếng tỳ bà nhưng phải từ tạ. (4)
Kẻ mặc áo xanh này từ nghìn dậm đến, không chịu lạnh nổi.
-------------------------------
Thương Ngô: Tên núi, tức là núi Cửu Nghi. Sử chép, xưa vua Thuấn đi tuần phương nam, mất ở Thương Ngô rồi chôn ở đó.
(1) Ngu đế: Vua nước Ngu, tức vua Thuấn.
(2) Nhị phi: Chỉ hai bà phi của vua Thuấn, tức Nga Hoàng và Nữ Anh. Vua Thuấn đi tuần phương nam, chết ở Thương Ngô. Hai phi đi tìm, khóc nước mắt nhỏ xuống những cây trúc thành vết lốm đốm và tự trầm chết theo bên dòng sông Tương.
(3) Cửu Nghi: núi có chín ngọn giống nhau, khó phân biệt nên đặt tên ra thế.
(4) Tỳ bà ngữ: Lấy ý từ bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị. Trong Tỳ bà hành có câu : 'Giang châu tư mã thanh sam thấp' (Quan Tư mã châu Giang khóc ướt vạt tràng áo xanh), Nguyễn Du dịch là : 'Sụt sùi giở nỗi đoạn tràng, Giọt châu tầm tã, đẫm tràng áo xanh'.
Dịch Thơ
Tức cảnh ở Thương Ngô
Vua Ngu đi mất không về
Trúc xanh đốm lệ hai phi khóc tìm
Nghìn năm cách biệt cổ kim
Lật trang phương cảo nỗi niềm rưng rưng
Lụt về ba thước triều dâng
Mây mờ che phủ mấy tầng Cửu Nghi
Xa nghe réo rắt tiếng tỳ
Áo xanh từ tạ còn đi nghìn trùng
Bản dịch: Quách Tấn
Thói đời Ii
Lượt xem: 12447
21/08/2013 19:51
Vụng khéo nào ai chẳng có nghề
Khó khăn phải lụy đến thê nhi
Ðược thời, thân thích chen chân đến
Thất thế, hương lân ngảnh mặt đi
Khuyên nhủ người đời
Lượt xem: 11261
21/08/2013 19:50
Chớ chê người ngắn cậy ta dài
Hơn kém dù ai cũng mặc ai
Vị nọ có bùi, không có ngọt
Mùi kia chầy thắm, lại chầy phai
Chớ cậy rằng hơn
Lượt xem: 21629
21/08/2013 19:49
Làm người hay một, hóa hay hai
Chớ cậy rằng khôn, chớ cậy tài
Trực tiết cho bền bằng sắt đá
Ði đường ngẫm hết chốn chông gai
Có phúc có phần
Lượt xem: 21913
21/08/2013 19:48
Trời sinh, trời ắt đã dành phần
Tu hãy cho hiền, dạ có nhân
Khó chớ oán thân, thân mới nhẹ
Giàu mà yêu chúng, chúng càng gần
Vô sự là hơn
Lượt xem: 15723
21/08/2013 19:47
Hễ kẻ trêu người, kẻ phải lo
Chẳng bằng vô sự ngáy o o
Tay kia khéo nắm, còn hơn mở
Miệng nọ hay cười, có lúc ho
Dĩ hòa vi quý
Lượt xem: 11038
21/08/2013 19:46
Ở thế đừng tranh tiếng trượng phu
Làm chi cho có sự đôi co
Ðấy cậy đấy khôn, đây chẳng nhịn
Ðây rằng đây phải, đấy không thua
Của nặng hơn người
Lượt xem: 14663
21/08/2013 19:45
Ðời nay nhân nghĩa tựa vàng mười
Có của thì hơn hết mọi lời
Trước đến tay không, nào thiết hỏi
Sau vào gánh nặng, lại vui cười
Cảnh nhàn
Lượt xem: 14088
21/08/2013 19:44
Một mai, một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ
Người khôn, người đến chỗ lao xao
Lòng vô sự
Lượt xem: 16803
21/08/2013 19:43
Trải nguy nan đã mấy phen
Thân nhàn phúc lại được về nhàn
Niềm xưa trung ái thề chẳng phụ
Cảnh cũ điền viên thú đã quen
Mùa thu đi chơi thuyền
Lượt xem: 7804
21/08/2013 19:43
Nước xuôi nước ngược, sóng dâng triều
Thuyền khách chơi thu, nọ phải dìu
Chèo vượt bóng trăng, nhân lúc hứng
Buồm giong ngọn gió mặc cơn siêu
Hiển thị 101 - 110 tin trong 522 kết quả