Thơ
Lục thập lão nhân cân lực suy
Cứ an bị giáp tật như phi
Ðiện đình chỉ bác quân vương tiếu
Hương lý ninh tri huynh đệ bi
Ðồng trụ cận năng khi Việt nữ
Châu xa tất cánh lụy gia nhi
Tính danh hợp thướng Vân đài họa
Do hướng Nam trung sách tuế thì
Nguyễn Du
Dịch Nghĩa
Miếu thờ Mã Viện ở Giáp thành
Người già tuổi sáu mươi thì gân sức suy.
Ông còn mặc giáp nhảy lên ngựa nhanh như bay.
Chỉ chuốc một nụ cười của nhà vua nơi cung điện.
Ðâu biết anh em nơi quê hương thương xót cho ông! (1)
Cột đồng chỉ dối được đàn bà con gái Việt. (2)
Chứ như xe ngọc châu chở về, thị lại để lụy cho con cháu ông. (3)
Tên tuổi ông (đáng lẽ) được ghi nơi bức họa Vân Ðài. (4)
Sao lại đòi nước Nam hằng năm phải cúng tế? (5)
---------------------------------------------------
Giáp thành : Nơi ranh giới Việt Nam và Trung Hoa.
Mã Phục Ba : Tên Mã Viện hiệu phục ba tướng quân, 60 tuổi còn đi đánh giặc lập công. Vua thương tuổi cao không nỡ cho đi, Mã Viện liền mặc áo giáp nhảy lên yên ngựa tỏ ra mình còn khỏe mạnh. Vua cười nói : Ông này quắc thước lắm.
(1) Huynh đệ bi : Người em họ Mã Viện là Thiếu Du thấy Mã Viện ham lập công danh, thường than rằng chỉ mua lấy khổ cho thân.
(2) Ðồng trụ : Truyền rằng Mã Viện sau khi thắng hai bà Trưng, dựng trụ đồng ở địa phận Quảng Tây.
(3) Lụy gia nhi : Ở Giao Chỉ về, sau khi thắng trận, Mã Viện có chở theo một xe hạt ý dĩ để chữa bệnh tê thấp. Khi Mã Viện chết, có người tố cáo với vua rằng Mã Viện chở một xe châu báu về làm của riêng. Vua giận. Vợ con sợ hãi không dám đưa thi hài về quê, phải chôn ở phía Tây kinh thành.
(4) Vân Ðài : Ðài mây. Vua Hán Quang Vũ cho lập một đài cao, gọi là Vân Ðài, và truyền vẽ tượng 28 vị công thần treo nơi đài để tuyên công.
(5) Sách tuế thì : Sau khi Mã Viện chết rồi vua Trung Quốc bắt dân Việt lập đền thờ. Ðền ở Giáp là một.
Dịch Thơ
Miếu thờ Mã phục ba ở Giáp Thành
Người sáu mươi kém suy gân sức,
Ông lẹ làng mặc giáp lên yên.
Cung rồng chuốc một tiếng khen,
Quê hương đâu biết nỗi phiền người thân!
Sợ cột đồng riêng phần Việt nữ,
Dèm xe châu để lụy gia nhi.
Ðài mây công cán không ghi,
Trời Nam muôn dặm mắc gì khói hương ?
Bản dịch: Quách Tấn
Bắc hành tạp lục - Bài 12
Lượt xem: 14714
22/08/2013 14:07
Tiêu cổ đông đông sơ xuất môn
Vạn sơn trung đoạn nhất sà bôn
Phù vân sạ tán thạch dung sấu
Tân lạo sơ sinh giang thủy bồn
Bắc hành tạp lục - Bài 13
Lượt xem: 12854
22/08/2013 14:06
Việt Tây sơn trung đa giản tuyền
Thiên niên hợp chú thành nhất xuyên
Tự cao nhi hạ như bát thiên
Than thượng hà sở văn?
Bắc hành tạp lục - Bài 14
Lượt xem: 15947
22/08/2013 14:04
Tạc thông lĩnh đạo định Viêm khư
Cái thế công danh tại sử thư
Hướng lão đại niên căng quắc thước
Trừ y thực ngoại tẫn doanh dư
Bắc hành tạp lục - Bài 15
Lượt xem: 14852
22/08/2013 14:03
Đại tiểu Hoa Sơn sổ lý phân
Hoàng Sào di tích tại giang tân
Khởi tri Kim Thống Tấn trung đế
Nãi xuất Tôn sơn bảng ngoại nhân
Bắc hành tạp lục - Bài 16
Lượt xem: 23310
22/08/2013 14:01
Y thùy tuyệt cảnh cấu đình đài
Phạt tận tùng chi trụy hạc thai
Thạch huyệt hà niên sơ tạc phá
Kim thân tiền dạ khước phi lai
Bắc hành tạp lục - Bài 17
Lượt xem: 16661
22/08/2013 13:58
Tây Việt trùng sơn nhất thủy phân
Lưỡng sơn tương đối thạch lân tuân
Viên đề thụ diểu nhược vô lộ
Khuyển phệ lâm trung tri hữu nhân
Bắc hành tạp lục - Bài 18
Lượt xem: 16171
22/08/2013 13:56
Ngân hà tạc dạ tự thiên khuynh
Giang thủy mang mang giang ngạn bình
Vị tín quỉ thần năng tướng hựu
Tẫn giao long hổ thất tinh linh
Bắc hành tạp lục - Bài 19
Lượt xem: 15300
22/08/2013 13:53
Tâm hương bái đảo tướng quân tỳ (từ)
Nhất trạo trung lưu tứ sở chi
Ðáo xứ giang sơn như thức thú
Hỷ nhân xà hổ bất thi uy
Bắc hành tạp lục - Bài 20
Lượt xem: 14481
22/08/2013 13:51
Thái Bình thành ngoại tây phong khởi
Xuy trừu Ninh Minh nhất giang thủy
Giang thủy trừu hề giang nguyệt hàn
Thùy gia hoành địch bằng lan can
Bắc hành tạp lục - Bài 21
Lượt xem: 15637
22/08/2013 13:49
Thái Bình cổ sư thô bố y
Tiểu nhi khiên vãn hành giang mi
Vân thị thành ngoại lão khất tử
Mại ca khất tiền cung thần xuy
Hiển thị 1 - 10 tin trong 535 kết quả