Thơ

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.
Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" (1) thêm nỗi thẹn thùng;
Ngắm đến câu "quyển thổ trùng lai" (2) nói ra ngập ngọng.
Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:
Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.
Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng. (3)
Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh; (4)
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.
Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.
Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng (5)

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mĩ Trọng (6)
Kì đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.
Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.
Sáng đi lễ phật, còn kì này kì nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:
Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống. (7)
Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.
Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:
Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.
Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.
Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

--------------------------------------------------------------------------------

Chú thích:

(1) Người lành đắc ý (tin tưởng vận may)
(2) Phản công lại.
(3) Xuống lõng: xuống thuyền (chơi bời, hát xướng).
(4) Ô lục soạn: Ô bằng vải nhiễu lụa.
(5) Cảnh nọng: Khoanh thịt ở cổ súc vật được làm thịt, dành cho vị chức sắc.
(6) Nơi đặt trường thi
(7) Tức bị đánh hỏng (vì phạm trường qui hoặc nộp quyển chậm)

 

Các tác phẩm khác

Thú điền viên Lượt xem: 18362
19/12/2014 22:00
Mãi thế rồi ta sẽ tính đây
Ðiền viên thú nọ vẫn xưa nay
Giang hồ bạn lứa câu tan hợp
Tùng cúc anh em cuộc tỉnh say

Vịnh Hàn Tín Lượt xem: 31779
19/12/2014 21:59
So tam kiệt, ai bằng Hàn Tín ?
Một tay thu muôn dặm nước non,
Những ngờ rằng khoán thiết, thư son,
Thái sơn như lệ, Hoàng hà như đái.

Vịnh Thúy Kiều Lượt xem: 16985
19/12/2014 21:57
Đã biết má hồng thời phận bạc,
Trách Kiều nhi chưa vẹn tấm lòng vàng.
Chiếc quạt, thoa đành phụ nghĩa Kim lang,
Nặng vì hiếu, nhẹ vì tình thì cũng phải.

15 năm Lượt xem: 29077
19/12/2014 19:44
15 năm sống đời cơ cực
Thương vợ nắng mưa khổ với chồng
Nhớ thuở yêu nhau tràn mộng ước
Đâu ngờ số phận chẳng hanh thông

16 tuổi Lượt xem: 18202
19/12/2014 19:43
Mười sáu tuổi em ngồi nhìn trăng sáng
Hồn trải dài trên thảm cỏ hoang vu
Gió hiu hắt mân mê bờ tóc rối
Trời vào thu sương trắng rủ trên cành

Bà Tú Lượt xem: 26834
19/12/2014 19:42
Lóc cóc chiếc xe đạp
Sáng nào bà cũng đi
Chở năm ba ang gạo
Đèo thêm ít bánh mì

Bài thơ cho người gái Huế Lượt xem: 15113
19/12/2014 19:40
Chiều nao em đứng bên bờ
Nước Sông Hương vẫn lững lờ cuốn trôi
Mắt em bỗng chợt xa rời
Thuyền ta như lạc giữa đời sông em

Buồn chi Lượt xem: 17403
19/12/2014 19:38
Buồn chi một giấc mộng đời
Uống say say để mà cười thế gian
Cười no rồi lại ngâm tràn
Mấy câu thơ đã cưu mang những ngày

Cảm nhận sông Trà Lượt xem: 20542
19/12/2014 19:37
I. Tôi lặng ngắm một trời sao lồng lộng
Nghe gió ngàn tha thiết chạy trên sông
Mùi rêu cỏ với hương cau đầm đậm
Tiếng ai hò nghe chạnh nỗi chờ mong

Chiều Lượt xem: 26667
19/12/2014 19:35
Anh nhìn thấy chiều lên trên bóng lá
Dưới chân em hờ hững dẫm lên rồi
Biết bao người trơ hồn như phiến đá
Hờ hửng chờ định mệnh bước dần qua.

Hiển thị 391 - 400 tin trong 1938 kết quả