Thơ

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.
Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" (1) thêm nỗi thẹn thùng;
Ngắm đến câu "quyển thổ trùng lai" (2) nói ra ngập ngọng.
Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:
Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.
Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng. (3)
Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh; (4)
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.
Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.
Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng (5)

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mĩ Trọng (6)
Kì đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.
Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.
Sáng đi lễ phật, còn kì này kì nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:
Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống. (7)
Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.
Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:
Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.
Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.
Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

--------------------------------------------------------------------------------

Chú thích:

(1) Người lành đắc ý (tin tưởng vận may)
(2) Phản công lại.
(3) Xuống lõng: xuống thuyền (chơi bời, hát xướng).
(4) Ô lục soạn: Ô bằng vải nhiễu lụa.
(5) Cảnh nọng: Khoanh thịt ở cổ súc vật được làm thịt, dành cho vị chức sắc.
(6) Nơi đặt trường thi
(7) Tức bị đánh hỏng (vì phạm trường qui hoặc nộp quyển chậm)

 

Các tác phẩm khác

Thanh đạm Lượt xem: 13320
18/12/2014 15:29
Nhà tranh thì sẵn đấy,
Vợ xấu có làm sao,
Cuốc kêu ngoài bãi sậy
Hoa súng nở đầy ao.

Trưa hè Lượt xem: 18727
18/12/2014 15:29
Trưa hè một buổi nắng to,
Gió tây nổi, cánh đồng ngô rào rào.
Con đường thấp, con đê cao,
Bọn người đi chợ rẽ vào đồng ngô.

Hà Nội 36 phố phường Lượt xem: 14140
18/12/2014 15:27
Hà nội ba mươi sáu phố phường,
Lòng chàng có để một tơ vương.
Chàng qua chiều ấy qua chiều khác,
Góp lại đường đi, vạn dăm đường.

Hoa với rượu Lượt xem: 22759
18/12/2014 15:27
Thấy rét u tôi bọc lại mền,
Cô hàng cất rượu ủ thêm men,
Mẹ cha mất sớm còn em nhỏ,
Say cả tư mùa cho khách quen.

Truyện cổ tích Lượt xem: 20744
18/12/2014 15:26
Em ạ! Ngày xưa vua nước Bướm,
Kén nhân tài mở Điệp lang khoa.
Vua không lấy Trạng, vua thề thế.
Con bướm vàng tuyền đậu Thám Hoa.

Tơ trắng Lượt xem: 19895
18/12/2014 15:25
(Tặng T. Đ.)

Tơ gạo phương xa tản mạn về,
Gió vào, đồng lúa chín vàng hoe.
Một con diều giấy không ăn gió,
Õng ẹo chao mình xuống vệ đê.

Cuối tháng ba Lượt xem: 25844
18/12/2014 15:24
Chưa hè trời đã nắng chang chang,
Tu hú vừa kêu, vải đã vàng.
Hoa gạo tàn đi cho sắc đỏ
Nhập vào sắc đỏ của hoa xoan.

Đôi khuyên bạc Lượt xem: 18719
18/12/2014 15:22
Làng bên vào đám tối nay chèo,
Nàng thấy bà đi, tất tưởi theo.
Tằm tơ kéo được đôi khuyên bạc,
Giấu giếm nay nàng mới dám đeo.

Xây lại cuộc đời Lượt xem: 22325
18/12/2014 15:21
Gửi Chị Trúc

Đố chị thư nầy ai viết nhé,
Chị ơi, em bé chị đây mà!
Được tin người ấy cho em biết:
"Chị Trúc giờ đang bận chữa nhà."

Khăn hồng Lượt xem: 16084
18/12/2014 15:19
(Gửi Chị)

Chị cho em chị chiếc khăn thêu,
Ý chị thương em khóc đã nhiều.
Khóc chị ngày xưa, giờ lại khóc,
Cho mình khi tắt một tình yêu...

Hiển thị 721 - 730 tin trong 1938 kết quả