Thơ

Đau quá đòn hằn;
Rát hơn lửa bỏng.
Hổ bút hổ nghiên;
Tủi lều tủi chõng.

Nghĩ đến chữ "lương nhân đắc ý" (1) thêm nỗi thẹn thùng;
Ngắm đến câu "quyển thổ trùng lai" (2) nói ra ngập ngọng.
Thế mới biết học tài thi phận, miệng đàn bà con trẻ nói vậy mà thiêng;
Nào ai ngờ chữ tốt văn hay, tài bảng nhãn thám hoa lỡ ra cũng hỏng.

Có một thầy:
Dốt chẳng dốt nào;
Chữ hay, chữ lỏng.
Nghiện chè nghiện rượu, nghiện cả cao lâu
Hay hát hay chơi, hay nghề xuống lõng. (3)
Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh; (4)
Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng.
Giá cứ chăm nghề đèn sách thì mười lăm mười sáu đỗ tự bao giờ;
Chỉ vì quen lối thị thành, nên một tuổi một già, hóa ra lóng đóng.
Tú rốt bảng giữa năm Giáp Ngọ, nổi tiếng tài hoa;
Con nhà dòng ở đất Vị Xuyên, ăn phần cảnh nọng (5)

Năm vua Thành Thái mười hai;
Lại mở khoa thi Mĩ Trọng (6)
Kì đệ tam văn đã viết rồi;
Bảng đệ tứ chưa ra còn ngóng.
Thầy chắc hẳn văn chương đúng mực, lễ thánh xem giò;
Cô mừng thầm mũ áo đến tay, gặp người nói mộng.
Sáng đi lễ phật, còn kì này kì nữa là xong;
Đêm dậy vái trời, qua mồng bốn mồng năm cho chóng.

Nào ngờ:
Bảng nhỏ có tên
Ngoại hàm còn trống. (7)
Kẻ đến sáng văn còn được chấm, bảng cót nghênh ngang;
Người ngồi khuya tên hãy được vào, áo dài lụng thụng.
Thi là thế, học hành là thế, trò chuyện cùng ai?
Người một nơi, hồn phách một nơi, than thân với bóng!

Thôi thời thôi:
Sách vở mập mờ;
Văn chương lóng ngóng.
Khoa trước đã chầy;
Khoa sau ắt chóng.
Hẳn có kẻ lo toan việc nước, vua chửa dùng tài;
Hay không ai dạy dỗ đàn con, trời còn bắt hỏng!

--------------------------------------------------------------------------------

Chú thích:

(1) Người lành đắc ý (tin tưởng vận may)
(2) Phản công lại.
(3) Xuống lõng: xuống thuyền (chơi bời, hát xướng).
(4) Ô lục soạn: Ô bằng vải nhiễu lụa.
(5) Cảnh nọng: Khoanh thịt ở cổ súc vật được làm thịt, dành cho vị chức sắc.
(6) Nơi đặt trường thi
(7) Tức bị đánh hỏng (vì phạm trường qui hoặc nộp quyển chậm)

 

Các tác phẩm khác

Đề tặng một giấc mơ Lượt xem: 35384
19/08/2013 16:55
Con chim mang giấc mơ bay đi
Chú bé ngủ dưới trời sao sáng
Thanh thản
Đêm qua em mơ gì?

Nhỏ bé tựa búp bê Lượt xem: 21289
19/08/2013 16:54
Làm sao anh đủ sâu
Cho em soi hết bóng
Làm sao anh đủ rộng
Che mát cho đời em

Mưa Lượt xem: 17287
19/08/2013 16:53
Mưa
Qua đêm
Qua tôi
Qua cánh đồng trời

Như lá Lượt xem: 27718
19/08/2013 16:52
Nhìn lá
Cứ ngờ là lá ngọt
Bởi lá tơ non mơn mởn quá chừng
Lá tươi thắm xua mùa đông rét buốt
Hỡi chiếc hôn em có như lá không?

Hoa Quỳnh Lượt xem: 19058
19/08/2013 16:51
Như chỉ hoa quỳnh có
Cái mầu trắng ấy thôi
Mầu trắng muốt thơ ngây
Chẳng lẫn vào đâu được

Chuyện cổ nước mình Lượt xem: 19527
19/08/2013 16:50
Tôi yêu chuyện cổ nước tôi
Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa
Thương người rồi mới thương ta
Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm

Bạn gái Lượt xem: 29390
19/08/2013 16:49
Xúm xít như chùm quả
Bạn gái tôi đấy mà
Rạng rỡ như trái gấc
Dịu hiền như trái na

Xin một lần thôi Lượt xem: 16705
19/08/2013 16:45
Xin một lần anh vuốt tóc em
Đếm sợi dài ngan ngát hương đêm
Sợi thương sợi nhớ em giữ hộ
Cho mỗi ngày tình cứ nhân thêm

Vùng kỷ niệm Lượt xem: 20570
19/08/2013 16:45
Vùng kỷ niệm về đong đầy ký ức
Tuổi mười lăm ngày hai buổi đến trường
Hàng me xanh rợp bóng mát ven đường
Hoa phượng đỏ, nắng vàng, hè nở rộ!

Vu lan mất mẹ Lượt xem: 20768
19/08/2013 16:44
Vu lan mùa báo hiếu
Đầu con chít khăn tang
Nghĩa Mẹ vai nặng trĩu
Sầu mất Mẹ hoang mang

Hiển thị 1541 - 1550 tin trong 1938 kết quả