Phan Bội Châu sinh năm 1867 tại Ðông Liệt (Nghệ An). Cha cụ là ông Phan Văn Phổ. Cụ vốn thông minh từ lúc thiếu thời. Năm lên 6 tuổi, được cho đi học chỉ 3 ngày đã thuộc hết cuốn Tam Tự Kinh. Cụ không có ý hướng khoa cử sĩ hoạn nhưng để có điều kiện hoạt động cách mạng, mãi tới năm 1900 đã 33 tuổi cụ mới dự kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An và đỗ giải nguyên (thủ khoa). Sau đó, cụ tham gia phong trào Cần Vương và viết cuốn Lưu Cầu Huyết Lệ Tân Thư để khích động lòng yêu nước của dân chúng.
Năm 1905, cụ trốn ra ngoại quốc, qua Tầu, Nhật, Thái Lan tìm cách kết thân với các nhà cách mạng, các chính khách để vận động giành lại độc lập cho đất nước.
Bên Nhật, cụ ấn hành bộ Việt Nam Vong Quốc Sử bằng chữ nho với sự giúp đỡ của ông Lương Khải Siêu, một nhà duy tân Trung Hoa.
Cụ đã nhiều lần đi về để cổ võ cho phong trào Ðông Du, đưa Kỳ Ngoại Hầu Cường Ðể và nhiều thanh niên xuất ngoại.
Sau nhiều lần bị bắt và được tha, ngày 1-7-1925 cụ bị Pháp bắt ở Thượng Hải đưa vào tô giới Pháp và bí mật đem về Việt Nam (Sau này, nhiều tài liệu cho thấy người bán tin cho Pháp bắt cụ là Lý Thụy và Lâm Ðức Thụ). Cụ bị Pháp kết án tử hình, song vì dân chúng khắp nơi đòi ân xá cho cụ nên cụ được đưa về an trí ở Huế. Ngoài những hoạt động cách mạng, cụ còn sáng tác rất nhiều thơ văn yêu nước, dưới bút hiệu Phan Sào Nam.
Ngày 29 tháng 10 năm 1940, cụ mất tại kinh thành Huế.
Tài liệu tham khảo:
“Thi Ca Cổ Ðiển” tác giả Bảo Vân
“Ðốt Lò Hương Cũ” tác giả Ðinh Hùng
“Những Câu Chuyện Việt Sử” tác giả Trần Gia Phụng
chương A - đoạn A1
Lượt xem: 19350
20/12/2014 07:54
1. Thiên địa phong trần
Hồng nhan đa truân
Du du bỉ thương hề thùy tạo nhân
Cổ bề thanh động Tràng An (Thành) nguyệt
chương A - đoạn A2
Lượt xem: 15700
20/12/2014 07:53
10. Sứ tinh thiên môn thôi hiểu phát
Hành nhân trọng pháp khinh ly biệt
Cung tiễn hề, tại yêu
Thê noa hề, biệt khuyết
chương B - đoạn B1
Lượt xem: 12076
20/12/2014 07:52
Lương nhân nhị thập Ngô Môn hào *
Đầu bút nghiễn hề sự cung đao
20. Trực (Dục) bả liên thành hiến minh thánh
Nguyện tương xích kiếm trảm thiên kiêu
chương B - đoạn B2
Lượt xem: 20976
20/12/2014 07:51
Vị Kiều đầu thanh thủy câu
Thanh thủy biên, thanh thảo đồ
Tống quân xứ hề, tâm du du
Quân đăng đồ hề, thiếp hận bất như cu
chương B - đoạn B3
Lượt xem: 20021
20/12/2014 07:50
Thiếp tâm tùy quân tự minh nguyệt
Quân tâm vạn lý Thiên San tiễn
Trịch ly bôi hề, vũ Long Tuyền
40. Hoành chinh sáo hề, chỉ hổ huyệt
chương B -- đoạn B4
Lượt xem: 11065
20/12/2014 07:50
45. Kiêu mã hề, loan linh
Chinh cổ hề, nhân hành
Tu du hề, đối diện
Khoảnh (khuynh) khắc lý (hề) phân trình
chương B - đoạn B5
Lượt xem: 18659
20/12/2014 07:49
Trình phân (Phân trình) hề Hà Lương
50. Bồi hồi hề lộ bàng
Lộ bàng nhất vọng (hề) bái ương ương
Tiền xa (quân) (hề) bắc Tế Liễu
chương B - đoạn B6
Lượt xem: 11229
20/12/2014 07:48
Tiêu Tương yên trở Hàm Dương thụ
Hàm Dương thụ cách Tiêu Tương giang
Tương cố bất tương kiến
Thanh thanh mạch thượng tang
chương C - đoạn C1 - khổ C1/1
Lượt xem: 12230
20/12/2014 07:46
Tự tòng biệt hậu phong sa (sương) Lũng
73. Minh nguyệt tri quân hà xứ túc
Cổ lai chinh chiến trường
Vạn lý vô nhân ốc
chương C - đoạn C1 - khổ C1/2
Lượt xem: 15219
20/12/2014 07:45
Cẩm trướng quân vương tri dã vô
Gian nan thùy vị họa chinh phu
Liệu tưởng lương nhân kinh lịch xứ
91. Tiêu Quan giác, Hãn Hải ngung (ngu)
Hiển thị 711 - 720 tin trong 2323 kết quả