Kém hai tuổi xuân đầy chín chục.
Số thầy sinh phải lúc dương cùng. (2)
Đức thầy đã mỏng mòng mong,
Tuổi thầy lại sống hơn ông cụ thầy.
Học chẳng có rằng hay chi cả.
Cưỡi đầu người kể đã ba phen; (3)
Tuổi là tuổi của gia tiên,
Cho nên thầy được hưởng niên lâu ngày.
ấy thuở trước ông mày chẳng đỗ, (4)
Hóa bây giờ cho bố làm nên;
Ơn vua chửa chút báo đền,
Cúi trông hổ đất, ngửa lên thẹn trời.
Sống không để tiếng đời ta thán,
Chết được về quê quán hương thôn;
Mới hay trăm sự vuông tròn,
Sống lâu đã trải, chết chôn chờ gì?
Đồ khâm liệm chớ nề xấu tốt,
Kín chân tay đầu gót thời thôi;
Cỗ đừng to lắm con ơi,
Hễ ai chạy lại, con mời người ăn.
Tế đừng có viết văn mà đọc,
Trướng đối đừng gấm vóc làm chi;
Minh tinh (5) con cũng bỏ đi,
Mời quan đề chủ (6) con thì không nên.
Môn sinh (7) chớ bổ tiền đặt giấy,
Bạn của thầy cũng vậy mà thôi;
Khách quen chớ viết thiếp mời.
Ai đưa lễ phúng con thời chớ thu.
Chẳng qua nợ để cho người sống,
Chết đi rồi còn ngóng vào đâu!
Lại mang cái tiếng to đầu,
Khi nay bày biện, khi sau chê bàn.
Cờ biển của vua ban ngày trước,
Khi đưa thầy con rước đầu tiên;
Lại thuê một lũ phường kèn,
Vừa đi vừa thổi mỗi bên dăm thằng.
Việc tống táng nhung nhăng qua quýt,
Cúng cho thầy một ít rượu hoa;
Đề vào mấy chữ trong bia,
Rằng: "Quan nhà Nguyễn cáo về đã lâu".
1. Theo ý kiến một số cụ già ở địa phương nhà thơ, thì bài này là do cụ Trần Tán Bính dịch trong buổi lễ đưa ma cụ Nguyễn Khuyến.
2. Dương cùng: ý nói nhà thơ đã đến ngày tận số.
3. ý nói: nhà thơ qua ba kì thi đều đỗ đầu bảng (tam nguyên).
4. Ông cụ thân sinh nhà thơ thuở trước cũng là chân học khoa cử, nhưng không đỗ đạt cao.
5. Minh tinh: một mảnh lụa, mảnh vải hoặc mảnh giấy đề tên hiệu, tên thụy, tuổi và chức tước, địa vị người chết trong khi đưa đám ma.
6. Đề chủ: viết tên và hiệu người chết vào. Việc viết này thường được coi là tôn trọng, nên phải mời người có chức tước làm.
7. Môn sinh: học trò cùng học một thầy.
Thiên tình sử
Lượt xem: 10984
19/08/2013 16:42
Mưa buổi sáng hắt hiu sầu xứ lạnh!
Nhớ vô cùng chăn gối chuỗi ngày vui
Thoáng xa xôi... hạnh phúc quả tuyệt vời
Anh nhớ mãi cuộc tình thơ mộng đó...
Tâm thức 4
Lượt xem: 19439
19/08/2013 16:41
Ai biết cho lòng ta chốn đây
Nhớ mong - mong nhớ chén vơi đầy
Núi sông ngăn cách tình chưa vẹn
Cánh én rã rời dõi bóng mây
Phiến đá sầu
Lượt xem: 20208
19/08/2013 16:40
Hóa thân tượng đá giữa trời
Ta cười ngạo mạn chôn vùi tình ai ...
Hạ vàng
Lượt xem: 18581
19/08/2013 16:40
Hạ vàng giọt nắng lung linh
Đậu trên ánh mắt thủy tinh của người
Giấc mơ đời
Lượt xem: 23738
19/08/2013 16:37
Tôi chỉ là giọt sương mai nhỏ bé
Đọng long lanh trên lá một sớm thu
Đời mong manh làn gió nhẹ vi vu
Thân tan biến vẫn mang hồn trong trắng
Đóa hoa diệu thường
Lượt xem: 14520
19/08/2013 16:36
Ngỡ ngàng ta lạc bến mê
Đời là ảo mộng ngõ về nơi đâu?
Lời yêu gió thoảng qua cầu
Mây trôi cuối nẻo áo màu xưa phai
Dấu thời gian
Lượt xem: 20546
19/08/2013 16:35
Hoa mai rộn nở bóng xuân sang
Trước thềm năm mới dấu thời gian
Xuân xưa chan chứa tình mơ mộng
Xuân đến năm nay mộng dở dang...
Chiến sĩ vô danh
Lượt xem: 21113
19/08/2013 16:34
Giữa lòng đất Mẹ lời ru
Trời xanh êm ái, cánh diều đong đưa
Chuyện người chiến sĩ năm xưa
Lật trang sách cũ, lệ nhòa chứa chan...
Anh cứ đi
Lượt xem: 23212
19/08/2013 16:32
Anh! ...
Đừng anh nhé! Đừng xa em thêm nữa
Đừng bao giờ thốt lời lẽ phân ly
Nắng sẽ nhạt đồng khô vàng cỏ úa
Mây giọt hờn bong bóng vỡ trời mưa
Sớm mai gà gáy
Lượt xem: 20918
19/08/2013 16:09
Tiếng gà gáy ơi! Gà gáy ơi!
Nghe sao ấm áp tựa nghe đời
Tuổi thơ gà gáy ran đầu bếp
Trâu dậy trong ràn, em cựa nôi
Hiển thị 871 - 880 tin trong 1257 kết quả