Thơ

21/12/2015 09:38
Lượt xem 34721

Nửa đời tóc hoá thành đá cả
Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
Nhớ một thuở cùng bao thiếu nữ
Mà nay gò mả, ma rừng.

Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Có của nhà vẫn còn ham tơ nhú
Ngồi chẳng yên, hồn dạ cứ vi vu.

Trên kia nguyệt không quần như đã
Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga
Trinh tiết thời nay em mở cửa
Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!

LỜI BÌNH:  Dường như ban đầu khi sáng tác bài thơ này tác giả chỉ có ý định viết chơi. Mái tóc một thời trẻ tuổi nhà thơ đã cùng dan díu với bao nàng thiếu nữ xinh đẹp, thế mà giờ đây:

                     Nửa đời tóc hoá thành đá cả
                     Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
    Chỉ còn biết ve vãn bên các bà gái goá? Ta hãy đọc đến câu thơ thứ năm:

                     Tai nghe tóc ve bên bà gái goá

     Buồn đến chảy nước mắt mà đau xót. Nhưng câu thơ tiếp sau thì lại thật thi ca:

                     Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…  

     Lời thơ khá uyển chuyển và phong hoa. Tuy nó mô tả những dòng nước mắt lã chã rơi xuống mùa thu của đất trời, nhưng lại tạo thành tứ thơ hay:

                    Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
                    Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
      Sự chuyển đổi giọng và nhịp của những câu thơ như thế mang nhiều tính nhạc, kết hợp với nghĩa thơ để gây một âm hưởng trong rung cảm của trái tim, đưa thi phẩm trở thành một bản thơ trữ tình thi vị. Những câu thơ rơi được tác giả nhặt lên ấy, hoà với dòng lệ đời chảy xuống mùa thu xao xiết buồn. Một mùa thu của tình yêu muốn được mơn trớn và vuốt ve:

                    Trên kia nguyệt không quần như đã
                    Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga...

      Đêm Tóc Đá là một bài thơ tình khá lãng mạn, ẩn chứa một nỗi lòng hiu hắt và khát vọng của tuổi hoa niên! Nhưng ngòi bộc phá nổ của bài thơ chính nằm ở trong câu thơ kết, nó chứa chất cả nỗi nhân tình thế thái:    

                    Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!

     Mang ngai vàng là biểu tượng cho quyền lực tối cao thời vua chúa, đặt nó "dưới" cả cái... của đàn bà? Một câu thơ rất Hồ Xuân Hương, cay độc. Văn thơ thường mượn xưa nói nay, không phải nó chỉ ám chỉ mỗi ngày xưa mà còn về cả hôm nay. Suy cho cùng chẳng cái gì bằng “cái ấy” của đàn bà. Ý trong nghĩa đen, là khởi điểm cho cả chính trị và triết học!

      Nhưng về nghĩa bóng, câu thơ bộc lộ một ý nghĩa phản biện xã hội. Chính câu thơ kết như thế đã nâng tầm vóc thi phầm Đêm Tóc Đá cao lên trong hàng bậc của thi ca.

NGỌC BÍCH
Trích tập "Phê bình & tiểu luận thi ca Phạm Ngọc Thái" 2013.

Các tác phẩm khác

Đêm mơ Lượt xem: 37763
21/12/2014 12:46
Vần thơ vọng phía chân trời
Làn môi run như niệm
Buồn chi thắm thiết
Rưng rưng ngày ấy mắt sương

Đêm tưởng niệm Lượt xem: 23493
21/12/2014 12:45
Biết gởi về đâu nỗi buồn của em
Làng xóm ngậm ngùi kỷ niệm
Nấm đất nằm im không lên tiếng
Thôi vỗ về chi sóng nước Tam Giang

Đi đám tang nhà bạn Lượt xem: 29238
21/12/2014 12:45
Người thân bạn vừa mất
Mình đến để chia buồn
Bạn buồn, mình đã biết
Càng nhìn bạn càng thương

Điều kỳ diệu Lượt xem: 30029
21/12/2014 12:44
Điều kỳ diệu nào xui mình gặp nhau
Anh làm sao giải thích
Có những phút giây thiêng liêng trong đời thực
nghìn năm còn mãi tình em

Đoản khúc Lượt xem: 19434
21/12/2014 12:44
Những trang văn gió cuốn đi rồi
Nụ cười viễn mộng
Cánh hoa bé con tím lặng giữa trời
Những con đường khao khát bàn chân

Đồng cảm Lượt xem: 32594
21/12/2014 12:43
Đêm trăng đậu trên cành sương lặng lẽ
Ai thở dài kia, chi xót nỗi thương đời
Ai đứng hát lời tình hiu quạnh đó
Quá vô tình sao giống chuyện lòng tôi

Em Lượt xem: 36058
21/12/2014 12:42
Một chấm xa một chấm xanh
Tự nhiên em chiếm hồn anh diệu kỳ

Gặp bạn ở Cà Mau Lượt xem: 47524
21/12/2014 12:42
Mình gặp nhau ở Cà Mau
Trời ơi sau quá thương nhau thế này
Qua bao gió bụi đường dài
Gian truân nặng gánh vai gầy bao năm

Giọt sương Lượt xem: 31250
21/12/2014 12:24
Tôi vừa gởi mộng cho mây
Gởi mơ cho gió gởi say cho trời
Bao dung chín cũng là mười
Mai xanh riêng cõi cho người thương nhau

Giữa cõi trời chung Lượt xem: 32454
21/12/2014 12:11
Một mình giữa cõi trời chung
Lặng nghe tiếng vọng vô cùng thẳm sâu
Sợi tơ mầu nhiệm không mầu
Thương yêu ơi tự nơi nào về đây.

Hiển thị 581 - 590 tin trong 2681 kết quả