Thơ
Nửa đời tóc hoá thành đá cả
Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
Nhớ một thuở cùng bao thiếu nữ
Mà nay gò mả, ma rừng.
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Có của nhà vẫn còn ham tơ nhú
Ngồi chẳng yên, hồn dạ cứ vi vu.
Trên kia nguyệt không quần như đã
Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga
Trinh tiết thời nay em mở cửa
Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!
LỜI BÌNH: Dường như ban đầu khi sáng tác bài thơ này tác giả chỉ có ý định viết chơi. Mái tóc một thời trẻ tuổi nhà thơ đã cùng dan díu với bao nàng thiếu nữ xinh đẹp, thế mà giờ đây:
Nửa đời tóc hoá thành đá cả
Rụng vãi thềm đầy phủ quanh trăng...
Chỉ còn biết ve vãn bên các bà gái goá? Ta hãy đọc đến câu thơ thứ năm:
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Buồn đến chảy nước mắt mà đau xót. Nhưng câu thơ tiếp sau thì lại thật thi ca:
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Lời thơ khá uyển chuyển và phong hoa. Tuy nó mô tả những dòng nước mắt lã chã rơi xuống mùa thu của đất trời, nhưng lại tạo thành tứ thơ hay:
Tai nghe tóc ve bên bà gái goá
Nhặt câu thơ rơi, lệ lã chã mùa thu…
Sự chuyển đổi giọng và nhịp của những câu thơ như thế mang nhiều tính nhạc, kết hợp với nghĩa thơ để gây một âm hưởng trong rung cảm của trái tim, đưa thi phẩm trở thành một bản thơ trữ tình thi vị. Những câu thơ rơi được tác giả nhặt lên ấy, hoà với dòng lệ đời chảy xuống mùa thu xao xiết buồn. Một mùa thu của tình yêu muốn được mơn trớn và vuốt ve:
Trên kia nguyệt không quần như đã
Đêm thơm chùa, trắng dã tấm thân nga...
Đêm Tóc Đá là một bài thơ tình khá lãng mạn, ẩn chứa một nỗi lòng hiu hắt và khát vọng của tuổi hoa niên! Nhưng ngòi bộc phá nổ của bài thơ chính nằm ở trong câu thơ kết, nó chứa chất cả nỗi nhân tình thế thái:
Ngai vàng còn "dưới" cái em ta!
Mang ngai vàng là biểu tượng cho quyền lực tối cao thời vua chúa, đặt nó "dưới" cả cái... của đàn bà? Một câu thơ rất Hồ Xuân Hương, cay độc. Văn thơ thường mượn xưa nói nay, không phải nó chỉ ám chỉ mỗi ngày xưa mà còn về cả hôm nay. Suy cho cùng chẳng cái gì bằng “cái ấy” của đàn bà. Ý trong nghĩa đen, là khởi điểm cho cả chính trị và triết học!
Nhưng về nghĩa bóng, câu thơ bộc lộ một ý nghĩa phản biện xã hội. Chính câu thơ kết như thế đã nâng tầm vóc thi phầm Đêm Tóc Đá cao lên trong hàng bậc của thi ca.
NGỌC BÍCH
Trích tập "Phê bình & tiểu luận thi ca Phạm Ngọc Thái" 2013.
Biệt ly êm ái
Lượt xem: 17400
17/12/2014 09:50
Tặng Nguyễn Xuân Khoát
Chúng tôi ngồi, vây phủ bởi trăng thâu,
Sương bám hồn, gió cắn mặt buồn rầụ
Giờ biệt ly cứ đến gần từng phút,
Chúng tôi thấy đã xa nhau một chút...
Anh thương em khi ngủ
Lượt xem: 16311
17/12/2014 09:48
Anh thương em khi ngủ
Phong thái rất hồn nhiên.
Em ngủ như trẻ nhỏ
Ngon say một giấc liền.
Anh là người bạc bẽo
Lượt xem: 13855
17/12/2014 09:47
Ngẫm cho kỹ anh là người bạc bẽo,
em yêu rồi, anh đã vội quên ngay.
Mới hôm kia tình tự đến mê say.
Sang bữa nay anh làm như mất hết.
Tác phẩm sưu tầm
Lượt xem: 28472
26/11/2014 10:34
Thanh Trà- Hồ Chí Minh 24/11/2014 18:22
Chòng chành...
Hai nỗi nhớ_quên
Chưa đủ để nhớ, mà quên - không đành !
Yêu con
Lượt xem: 27718
08/10/2013 08:24
Mong con khôn lớn từng ngày
Mẹ yêu mẹ ngắm nét nhìn ngây thơ
Nụ cười tươi thắm mộng mơ
Trang thơ mẹ viết để dành cho con 
Tình nghĩa vợ chồng
Lượt xem: 32067
05/10/2013 08:40
tặng chị ThanhHuyền
Dễ gì kiếm được một người
Chịu bao gian khổ suốt đời vì ta
Dẫu là chồng trẻ vợ già
Yêu nhau ngào ngạt hương hoa say tình
Về tình nghĩa vợ chồng và tình yêu của phụ nữ đối với chồng
Lượt xem: 18119
05/10/2013 08:38
Gởi tặng chị ThanhHuyền
Thiếp nhớ chàng tấm phên hư, nuộc lại đứt
Chàng nhớ thiếp khi đắng nước lúc nghẹn cơm
Ba trăng là mấy mươi hôm
Mai nam vắng trước, chiều nồm quạnh sau.
Trách vô cớ
Lượt xem: 19924
24/08/2013 11:20
Không phải tôi buồn vì tình yêu
Nhận có bao nhiêu cho quá nhiều.
Mà tôi buồn cho đời đen bạc
Hai chữ chung tình đáng bao nhiêu!./.
Tình đầu
Lượt xem: 24946
24/08/2013 11:20
Đồng nội xanh rì hương cỏ thơm
Sơn ca vui hót ngọn cô đơn,
Tình đầu ý hợp lòng cũng rộn
Nhẹ nhẹ đưa hồn gió một cơn./.
Sóc Trăng ngày mới
Lượt xem: 48008
24/08/2013 10:57
Ngày nào quê hương tôi
Như màn đêm buông lối
Sao ngày nay đổi mới
Vừa chợp mắt mà trôi.
Hiển thị 2031 - 2040 tin trong 2681 kết quả