Thơ

Thương Ngô tức sự

Ngu Ðế nam tuần cánh bất hoàn
Nhị phi sái lệ trúc thành ban
Du du trần tích thiên niên thượng
Lịch lịch quần thư nhất vọng gian
Tân lạo sơ thiêm tam xích thủy
Phù vân bất biện Cửu Nghi san
Tầm thanh dao tạ tỳ bà ngữ
Thiên lý thanh sam bất nại hàn

Nguyễn Du

Dịch Nghĩa
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi tuần phương nam chẳng trở về. (1)
Hai bà phi khóc, nước mắt vương vào cây trúc thành những vệt lốm đốm. (2)
Dấu cũ nghìn xưa ghi trong sử sách, nay nhìn thấy rõ trước mắt.
Nước lũ mới đổ về cao hơn ba thước.
Mây che khuất không nhìn rõ núi Cửu Nghi. (3)
Nghe vẳng tiếng tỳ bà nhưng phải từ tạ. (4)
Kẻ mặc áo xanh này từ nghìn dậm đến, không chịu lạnh nổi.
-------------------------------
Thương Ngô: Tên núi, tức là núi Cửu Nghi. Sử chép, xưa vua Thuấn đi tuần phương nam, mất ở Thương Ngô rồi chôn ở đó.
(1) Ngu đế: Vua nước Ngu, tức vua Thuấn.
(2) Nhị phi: Chỉ hai bà phi của vua Thuấn, tức Nga Hoàng và Nữ Anh. Vua Thuấn đi tuần phương nam, chết ở Thương Ngô. Hai phi đi tìm, khóc nước mắt nhỏ xuống những cây trúc thành vết lốm đốm và tự trầm chết theo bên dòng sông Tương.
(3) Cửu Nghi: núi có chín ngọn giống nhau, khó phân biệt nên đặt tên ra thế.
(4) Tỳ bà ngữ: Lấy ý từ bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị. Trong Tỳ bà hành có câu : 'Giang châu tư mã thanh sam thấp' (Quan Tư mã châu Giang khóc ướt vạt tràng áo xanh), Nguyễn Du dịch là : 'Sụt sùi giở nỗi đoạn tràng, Giọt châu tầm tã, đẫm tràng áo xanh'.

Dịch Thơ
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi mất không về
Trúc xanh đốm lệ hai phi khóc tìm
Nghìn năm cách biệt cổ kim
Lật trang phương cảo nỗi niềm rưng rưng
Lụt về ba thước triều dâng
Mây mờ che phủ mấy tầng Cửu Nghi
Xa nghe réo rắt tiếng tỳ
Áo xanh từ tạ còn đi nghìn trùng

Bản dịch: Quách Tấn

Các tác phẩm khác

Nhớ em nơi huyện nhỏ Lượt xem: 16409
18/08/2013 19:03
em đi về Kiến Xương
mùa này mưa bão lắm
phòng anh mờ hơi sương
nhớ em nhu nhớ nắng

Trừ đi Lượt xem: 14932
18/08/2013 19:03
Sau này anh đọc thơ tôi nên nhớ
Có phải tôi viết đâu? Một nửa
Cái cần viết vào thơ, tôi đã giết đi rồi!
Giết một tiếng đau, giết một tiếng cười,

Thu Lượt xem: 22727
18/08/2013 19:02
Chao ơi! Thu đã tới rồi sao?
Thu trước vừa qua mới độ nào!
Mới độ nào đây, hoa rạn vỡ,
Nắng hồng choàng ấp dãy bàng cao.

Đêm tập kết Lượt xem: 15681
18/08/2013 19:01
Gà ơi đừng gáy vội
Tinh mơ là xuống tàu
Ta đi thì địch tới
Gà ơi, mày nỡ sao?

Tiếng hát con tàu Lượt xem: 18415
18/08/2013 19:00
Tây bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc?
Khi lòng ta đã hóa những con tàu
Khi tổ quốc bốn bề lên tiếng hát
Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu.

Một người thường Lượt xem: 12600
18/08/2013 18:58
Người nông dân ấy đã bốc mộ cho hàng trăm thương binh
Xác anh em và xác con mình
Xác anh em và xác con mình
Anh xếp trên giường nhà anh như họ còn nằm ngủ

Giếng Lượt xem: 25445
18/08/2013 18:57
Hằng ngày anh khoét sâu vào hang, vào giếng thẳm lòng mình
Xem cái vết thương nội tâm kia là tài sản
Đi đâu, làm cũng lắng nghe tiếng vang từ giếng, từ hang động ấy
Cái nỗi đau riêng anh chẳng muốn lành.

Bác Lượt xem: 15062
18/08/2013 18:54
Là chân lý, Bác chẳng nói nhiều hơn chân lí
Cả nước nghe khi, im lặng, Bác cười.
Chẳng phải lật sách nào ra tìm hiểu Bác,
Bác sống trong ta, Bác ở giữa đời.

Xuân Lượt xem: 14256
18/08/2013 18:53
Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu ?
-- Với tôi, tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau !

Tìm đường Lượt xem: 13549
18/08/2013 18:52
Nửa thế kỷ tôi loay hoay
Kề miệng vực
Leo lên các đỉnh tinh thần
Chất ngất

Hiển thị 321 - 330 tin trong 522 kết quả