Thơ

Thương Ngô tức sự

Ngu Ðế nam tuần cánh bất hoàn
Nhị phi sái lệ trúc thành ban
Du du trần tích thiên niên thượng
Lịch lịch quần thư nhất vọng gian
Tân lạo sơ thiêm tam xích thủy
Phù vân bất biện Cửu Nghi san
Tầm thanh dao tạ tỳ bà ngữ
Thiên lý thanh sam bất nại hàn

Nguyễn Du

Dịch Nghĩa
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi tuần phương nam chẳng trở về. (1)
Hai bà phi khóc, nước mắt vương vào cây trúc thành những vệt lốm đốm. (2)
Dấu cũ nghìn xưa ghi trong sử sách, nay nhìn thấy rõ trước mắt.
Nước lũ mới đổ về cao hơn ba thước.
Mây che khuất không nhìn rõ núi Cửu Nghi. (3)
Nghe vẳng tiếng tỳ bà nhưng phải từ tạ. (4)
Kẻ mặc áo xanh này từ nghìn dậm đến, không chịu lạnh nổi.
-------------------------------
Thương Ngô: Tên núi, tức là núi Cửu Nghi. Sử chép, xưa vua Thuấn đi tuần phương nam, mất ở Thương Ngô rồi chôn ở đó.
(1) Ngu đế: Vua nước Ngu, tức vua Thuấn.
(2) Nhị phi: Chỉ hai bà phi của vua Thuấn, tức Nga Hoàng và Nữ Anh. Vua Thuấn đi tuần phương nam, chết ở Thương Ngô. Hai phi đi tìm, khóc nước mắt nhỏ xuống những cây trúc thành vết lốm đốm và tự trầm chết theo bên dòng sông Tương.
(3) Cửu Nghi: núi có chín ngọn giống nhau, khó phân biệt nên đặt tên ra thế.
(4) Tỳ bà ngữ: Lấy ý từ bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị. Trong Tỳ bà hành có câu : 'Giang châu tư mã thanh sam thấp' (Quan Tư mã châu Giang khóc ướt vạt tràng áo xanh), Nguyễn Du dịch là : 'Sụt sùi giở nỗi đoạn tràng, Giọt châu tầm tã, đẫm tràng áo xanh'.

Dịch Thơ
Tức cảnh ở Thương Ngô

Vua Ngu đi mất không về
Trúc xanh đốm lệ hai phi khóc tìm
Nghìn năm cách biệt cổ kim
Lật trang phương cảo nỗi niềm rưng rưng
Lụt về ba thước triều dâng
Mây mờ che phủ mấy tầng Cửu Nghi
Xa nghe réo rắt tiếng tỳ
Áo xanh từ tạ còn đi nghìn trùng

Bản dịch: Quách Tấn

Các tác phẩm khác

Một miệng trăng Lượt xem: 4400
15/08/2013 17:43
Cả miệng ta trăng là trăng
Cả lòng ta vô số gái hồng nhan
Ta nhả ra đây một nàng
Cho mây lặng lờ, cho nước ngất ngây

Một đêm nói chuyện với gái quê Lượt xem: 4617
15/08/2013 17:42
Chứa đầy hoa mộng trên trời cao
Đêm ấy không trăng mà có sao
Một tiếng vang xa, rơi xuống suối
Thì thầm trong gió ngàn phi lao.

Mơ hoa Lượt xem: 6083
15/08/2013 17:39
Trầm lan nhẹ ngấm không gian,
Giây phút buồn lây đến mộng vàng.
Xiêm áo hôm nay tề chỉnh quá,
Dám ôm hồn cúc ở trong sương.

Mất duyên Lượt xem: 4046
15/08/2013 17:37
Xuân em hơ hớ đào non
Chàng đã thương thương muốn kết hôn
Từ ấy xuân em càng chín ửng
Ngày ngày giặt lụa bến sông con.

Hồn lìa khỏi xác Lượt xem: 3739
15/08/2013 17:34
Há miệng cho hồn văng lên muôn trượng,
Chơi vơi trong khí hậu chín từng mây.
Ánh sáng lại sẽ tan vào hư lãng,
Trời linh thiêng; cao cả gợi nồng say...

Hồn là ai Lượt xem: 5949
15/08/2013 17:33
Hồn là ai là ai? Tôi không biết
Hồn theo tôi như muốn cợt tôi chơi
Môi đầy hương tôi không dám ngậm cười
Hồn vội mớm cho tôi bao ánh sáng

Hồn cúc Lượt xem: 4657
15/08/2013 17:32
Bấy lâu sát ngõ, chẳng ngăn tường
Không dám sờ tay sợ lấm hương
Xiêm áo đêm nay tề chỉnh quá
Muốn ôm hồn cúc ở trong sương.

Hãy đón hồn anh Lượt xem: 3584
15/08/2013 17:30
Dưới túp lều tranh, trên chõng tre
Tứ bề cửa khép với phên che
Kéo mền ủ kín toàn thân lại
Để thả hồn bay, gửi mộng về.

Cưới xuân, cưới vợ Lượt xem: 4708
15/08/2013 17:27
Lá nại - đông tơ gió đãi chiều
Bướm vườn hạnh áo xinh đem trẻ
Nhà quan nao cốt cách ra vẻ
Xuân vô ra không biết bao nhiêu

Cuối thu Lượt xem: 4903
15/08/2013 17:26
Lụa trời ai dệt với ai căng,
Ai thả chim bay đến Quảng Hàn,
Và ai gánh máu đi trên tuyết,
Mảnh áo da cừu ngắm nở nang.

Hiển thị 491 - 500 tin trong 522 kết quả